Google цензураға көніп, Қытай нарығына кіруі мүмкін

Google сөз бостандығы принциптерінен бас тартып, Қытайдың контент сүзгілеу талабына көнуі мүмкін.  Осы арқылы Әлемдегі ең үлкен іздеу жүйесі қытайлық нарыққа қайта оралуы ғажап емес. Бұл туралы The Intercept хабарлаған. Бұндай ақпарат таратуға компанияның анонимді өкілі берген құпия құжаттар негіз болған.

Google қытайлық нұсқасын желідегі сөз бостандығын шектеуге бағытталған үкімет әрекеттеріне көнбей 2010 жылы жауып тынған еді.  Дегенмен, 2017 жылдың басынан бастап, компания Dragonfly дейтін іздеу жүйесінің арнайы нұсқасын жасап жатқанға ұқсайды. Ол Android-қосымшасы ретінде іске асырылады және Қытай билігі тарапынан қалаусыз деп танылған кез-келген ресурстарды, тіпті BBC-ден Wikipedia-ға дейін сүзгілеу функциясын қамтиды. Сондай-ақ, іздеушіге ұсыныстар жасап, тіпті ұсыныстарын автоматты түрде ауыстырады. Рас, компания осы бағдарламамен қытайлық нарыққа баруға тырысу туралы шешім қабылдаған жоқ. Ондай ақпарат таратпады. Әзірлеушілер елдегі жетекші Baidu іздеу жүйесіне қарағанда пайдаланушыларға жақсы қызмет көрсете алатынына сенімді болмауы мүмкін.

Қытайда интернетке ауыр цензура қойылған. Блоктар шетелдік веб-сайттар мен әлеуметтік желілер көптеген жергілікті ақпараттар сүзілген (мысалы, Тяньаньмэнь алаңында немесе Тайвань тәуелсіздігі оқиғалар туралы ақпарат табылмайды). Жақында мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдарында iMessage-те әртүрлі айыптаушылық мазмұнды бақыламағаны үшін Apple-ді сынау науқаны басталды.

БАҚ-та цензураланған іздеу жүйесін дамыту туралы хабарлаған Google компаниясының қызметкері өз әрекетін қытайлық азаматтардың бостандықтарын шектейтін ірі компаниялар мен үкіметті Google-дің қолдауына қарсы тұру деп түсіндірген. Басылымның әңгімелесушісі және оның әріптестері жалпы ақпаратты бақылауға алудың қытайлық үлгісі оны басқа елдердің үкіметтеріне қызмет етуді қалайтын үкіметтер үшін өте тартымды қару болуы мүмкін деп қорқады.

Amnesty International зерттеушісі Патрик Пунның сөзінше, Қытайдағы цензураланған Google іздеу жүйесін іске қосу басқа компаниялар үшін «түршігерлік үлгі» болады. «Әлемдегі ең үлкен іздеу жүйесінің Қытайда цензураға ұшырауы - бұл Қытай үкіметінің жеңісі. Және ешкім цензураға қарсы тұра алмайды дегеннің белгісі», - дейді The Intercept. Google әзірше бұл туралы ашық мәлімдеме жасамаған.  

Reuters-тің жазуынша да Google бұл жөнінде түсініктеме беруден бас тартқан және CAC бейсенбі күні Reuters-тің түсініктеме сұрауына дереу жауап бермеген. Есесіне, бұндай қауесеттен кейін  Қытайдың Baidu іздеу жүйесінің акциясы 7,7 пайызға арзандған.

Еске салсақ, Қытай АҚШ-тың инжинирингтік фирмалары Facebook Inc, Apple Inc және Qualcomm Inc компаниялары арасында іскерлік қарым-қатынастарды бақылауды күшейте отырып, Пекин мен Вашингтон арасындағы сауда шиеленістері арта түскен.