Беларусь президенті Ресей-Украина шекарасына бақылау жасауды ұсынды

Ағымдағы жылдың 31 қазанында Минск қаласында өткен Мюнхендік қауіпсіздік конференциясының негізгі тобының жұмысын басталуына байланысты Беларусь Президенті Александр Лукашенко өз елінің Ресей-Украина шекарасына бақылау жасауды ұсынды деп хабарлады «Азаттық радиосы».

Лукашенко Минск келісімдерінің орындалуына мониторинг жүргізу механизмін қамтамасыз ету үшін нормандік форматында жұмысын күшейтуге шақырды. «Жай ғана Украинаның шығыс аймақтарында бейбітшілікті қамтамасыз етуге және Ресей-Украина шекарасына бақылау жасауға, сондай-ақ, бұл аймақтар Украинаның ажырамас бөлігі болып табылатындығына негізделген Донбасстағы сайлау өткізуді қоса жүретін боламыз», - деді ол. «Егер қаласақ, Донбаста қақтығыстың тезарада шешімі табылар еді», - деп Лукашенко өз сенімді білдірді. «Біз Украинаның ЕҚЫҰ-да арнайы бақылау миссиясының және үшжақты байланыс тобының мүмкіндіктерін нығайту бойынша жұмысын жалғастыра беруіміз керек, біз Минскіде үшжақты байланыс тобының техникалық нүктесін құру туралы, ал екіншісі бүгін Еуропада келісе алатынымызға дайынбыз», - деді ол.

Беларусь Президенті Донбассқа бітімгершілерді енгізу идеясын қолдады. «Донбассқа бітімгершілерді орналастыру үшін өзара тиімді шешімді іздестіру қажет, Украинада БҰҰ мен ЕҚЫҰ-ның бірлескен миссиясын орналастыру мүмкіндігін қарастыру мүмкіндігі бар» - деп айтты Беларусь Президенті. 31 қазан - 1 қарашада Мюнхен конференциясының негізгі тобының Минскіде Шығыс Еуропадағы тұңғыш рет кездесуі өтті, ол 31 қаңтардан 1 қарашаға дейін жалғасады. Мюнхен конференциясы 1963 жылдан бері жыл сайын өткізіліп келеді және негізгі топ 2009 жылдан бері кездесіп келеді. Кездесулер бұрын Америка Құрама Штаттарында, Ресейде, Қытайда, Катарда, Үндістанда, Австрияда, Иранда және Эфиопияда өтті.

Лукашенконың мұндай мәлімдемесін жасауға екі себебі болуы мүмкін. Біріншіден, Лукашенко Путинмен келісімге келіп, бұл бастаманы - ресей-украиналық шекарасын Беларусь бақылауын  бастайды, өйткені батыстық санкциялар ресейлік экономикаға және қарапайым ресейлік халықтың өмір сүру деңгейіне қатты әсер етіп жатыр, ал Д/ЛНР жағдайы толығымен Ресейді тығырыққа тіреді.

Екіншіден, бұл саяси қадам арқылы Лукашенко Беларусь елінің халықаралық беделін әлемдік қауымдастықта көтеру үшін жасалынып жатыр, сондай-ақ Беларуське Ресейден жеткізілетін энергия ресурстарының бағасын төмендету үшін жасалынып жатыр. Тек сонда Беларусь экономикасының және халықтың тұрмыс жағдайы жақсарады. Егерде Беларуське жіберілетін Ресей өз энергоресурстарына бағасын көтерсе, онда Беларусь экономикалық құлдырауына тап болады.

Украинаның шығысында қарулы қақтығыс 2014 жылдың сәуір айында басталғанын Украинаның Қарулы атап өту керек. Украинаның Қарулы Күштері мен Донецк және Луганск облыстарының бір бөлігін басқаратын ресейлік әскери құрылымдар арасында соғыс жүргізілуде. Донбасс қақтығысын реттеуді реттейтін Минск келісімдеріне 2015 жылдың ақпанында қол қойылған еді. Олар Донецк және Луганск облыстарында атыс тоқтатуға, ауыр әскери техниканы алып тастауға, барлық кепілдіктердің босатылуына және Украина үкіметі тарапынан мемлекеттік шекараны толықтай қалпына келтіруге шақырады, бірақ келісімдердің бірде-бір тармағы толығымен орындалмай жүр.

Керімсал Жұбатқанов, тарих ғылымдарының кандидаты, Қазақ-Орыс Халықаралық университетінің доценті.